Karelski pies na niedźwiedzie. Karelski pies na niedźwiedzie (suka) Karelski pies na niedźwiedzie – rasa psa, należąca według FCI do V grupy ras grupy szpiców i psów pierwotnych, zaklasyfikowana do sekcji 2 - nordyckich psów myśliwskich [2]. Typ wilkowaty [3]. W krajach skandynawskich podlega próbom pracy [1] .
Psy gończe mają doskonały węch, który pozawala im na wielogodzinne gonitwy za uciekającą zwierzyną. Często ich głos ma charakter dźwięczny i niezwykle melodyjny, co pozwala myśliwemu odczytywać sygnały, jakie wysyła pies. Duże psy gończe mają też w większości obwisłe uszy o sporych rozmiarach.
Broholmer to pies w typie mastifa, który pochodzi z Danii. Ten molos do towarzystwa to również świetny pies stróżujący i obronny, początkowo również do polowania na jelenie. To spokojny, zrównoważony i przyjazny pies, jednocześnie bardzo pewny siebie i zawsze czujny.
Vay Tiền Nhanh. Rasy psów obronnych najchętniej wybierane są przez osoby, które mają duży teren i chcą, aby ich majątek był dobrze chroniony. Warto zaznaczyć, że nie chodzi tu o zwierzęta agresywne (chociaż część ras obronnych znajduje się na liście psów uznawanych za niebezpieczne). Cechy psów obronnych to duży rozmiar, rozbudowana masa mięśniowa, wrodzona odwaga oraz instynkt stróżowania. Powinny one pochodzić z dobrych hodowli i być odpowiednio szkolone. Będą wówczas w stanie odstraszyć intruza i zapanować nad sytuacją bez nadmiernej agresji. Pies obronny – anatolijski pies pasterski Anatolian to bardzo duży pies obronny w typie molosa górskiego. Pochodzi z Turcji, gdzie został wyhodowany do ochrony dużych stad owiec. Rasę cechuje bardzo duża lojalność względem przewodnika oraz niezależność i samodzielność w podejmowaniu decyzji. Wzorcowo są to psy zrównoważone, które jednak potrzebują szkolenia z posłuszeństwa. Braki w wychowaniu mogą doprowadzić do tego, że pies będzie reagował na sytuację bez oglądania się na właściciela. Ze względu na duże rozmiary i siłę anatoliana może mieć to przykre konsekwencje. Dobrze wyszkolony anatolijski pies pasterski może natomiast samodzielnie zapanować nad trudną sytuacją. Airedale terrier Airedale terriery to psy obronne, łagodne dla dzieci, na co dzień są doskonałymi towarzyszami. Początkowo była to rasa przede wszystkim myśliwska, przeznaczona do polowań na grubego zwierza. W późniejszym czasie w Niemczech psy te z doskonałym skutkiem pełniły funkcje obronne. Ze względu na silny instynkt myśliwski potrzebują intensywnego i konsekwentnego szkolenia. Są wesołe i uwielbiają zabawę, dlatego doskonale sprawdzą się w domach osób, które chcą mieć w psie dobrego towarzysza, który jednocześnie będzie pełnił funkcje obronne. W żadnym wypadku nie nadają się one do kojca, muszą mieszkać w domu wśród swoich bliskich. Doberman Dobermany to duże, silne psy obronne, które są dosyć popularne w naszym kraju. Ze względu na silny instynkt stróżowania przez wiele lat pełniły przede wszystkim funkcje użytkowe. Obecnie psy tej rasy są bardzo cenione jako zwierzaki do towarzystwa. Wbrew powszechnej opinii doberman nie nadaje się do życia w kojcu. Bardzo przywiązuje się do swojej rodziny i najszczęśliwszy jest w momencie, kiedy ma ją blisko siebie. Szkolenie tych psów powinno zacząć się wcześnie, najlepiej jeszcze w hodowli. Doberman słynie z wyjątkowej inteligencji i bardzo szybko się uczy. Jego relacje z opiekunem powinny jednak być oparte na szacunku. Catahoula leopard dog Catahoula to rasa psów obronnych, która w naszym kraju nie jest szczególnie popularna. Zwierzęta te zostały ukształtowane w Stanach Zjednoczonych, gdzie spełniają się jako psy bojowe i obronne. To bardzo odporna, zdrowa i długowieczna rasa. Catahoula leopard dog występuje w przepięknych umaszczeniach. Wymaga bardzo intensywnego szkolenia metodami pozytywnymi, ponieważ ma mocny charakter i skłonności do silnego uporu. Jako pies obronny sprawdza się świetnie, chociaż pozostawiony sam sobie i niewychowany może wykazywać agresję. To rasa przeznaczona wyłącznie dla doświadczonych opiekunów. Komondor Komondor to pies o bardzo charakterystycznym wyglądzie. Jego sierść układa się w długie sznury, które sięgają niekiedy aż do samej ziemi. To spokojne i raczej zdystansowane zwierzęta, które nie okazują na co dzień nadmiernej czułości. Swoją rodzinę darzą jednak uczuciem i są gotowe zaciekle jej bronić. Ze względu na silny instynkt stróżujący służą jako duże psy obronne. Komondor ma skłonność do chodzenia własnymi drogami i jest trudny w wyszkoleniu. Pracę z nim należy zaczynać wcześnie, a socjalizacja koniecznie musi odbyć się jeszcze w hodowli. Psy tej rasy dobrze radzą sobie z samotnością, nie można jednak wykluczać ich z życia rodzinnego. Bulterier Bulterier, szczególnie w kolorze białym, wciąż kojarzy się z szalenie niebezpiecznym zwierzęciem. Tymczasem ten mały pies obronny jest na co dzień wesołym i kochającym pieszczochem, który uwielbia zarówno dzieci, jak i inne zwierzęta. Są to psy niezwykle inteligentne, które jednak słyną z uporu i w szkoleniu uczestniczą przede wszystkim wtedy, kiedy mają na to chęć. Należy zaczynać pracę wcześnie, aby nie doprowadzić do utrwalenia się złych nawyków. Bulteriery są niezwykle przyjazne nawet wobec obcych. Mimo wszystko nieproszonych gości potrafią świetnie odstraszyć. Nie są agresywne i z reguły nie robią nikomu krzywdy, jednak efekt psychologiczny, który wywołują, sprawia, że nikt niepożądany raczej nie zbliży się do twojej posesji. Owczarek belgijski malinois Malinois, w zależności od linii, służy obecnie do stróżowania, psich sportów lub do funkcji pasterskich. Psy tej rasy często bywają wykorzystywane w służbach mundurowych lub ratowniczych. Te wszechstronne psy pracujące świetnie sprawdzają się jako stróże. Z natury są bardzo odważne i niezwykle szybko reagują na bodźce. Szczególnie ta ostatnia cecha powinna być przyczynkiem do wczesnego rozpoczynania szkolenia. Nie wolno zaniedbywać wychowania psów tej rasy, ponieważ niewyszkolone mogą działać w sposób, który nie jest przez nas pożądany. Owczarek niemiecki Owczarki niemieckie to jedna z najczęściej kupowanych w Polsce ras. Psy te są nie tylko dobrymi towarzyszami rodziny, ale także świetnymi stróżami. Wynika to z ich ogromnej odwagi oraz bardzo dużej inteligencji. W przeciwieństwie do innych obronnych ras psów wilczury nie przejawiają praktycznie żadnej niezależności. Przewodnik jest dla nich najważniejszym punktem odniesienia i uwielbiają z nim współpracować. Owczarek niemiecki powinien być poddany szkoleniu, które zaczyna się wcześnie. W przeciwnym razie może cechować się zbyt dużą brawurą a nawet stawać się agresywny. Dodatkowo jest to rasa bardzo lubiana przez pseudohodowców, dlatego warto zwracać uwagę na dokumenty wybieranych przez ciebie szczeniaków. Owczarek środkowoazjatycki Uważany jest za jedną z najstarszych ras psów. Potocznie owczarka środkowoazjatyckiego nazywa się azjatą lub ałabajem. Ten czworonóg charakteryzuje się silną i proporcjonalną budową ciała. Jego tułów jest umięśniony i szeroki. Głowę ma masywną, a uszy krótkie o trójkątnym kształcie. Ałabaj jest psem dumnym, pewnym siebie bardzo i wytrzymałym fizycznie. Potrzebuje on codziennych, długich spacerów. Owczarek środkowoazjatycki po odpowiednim wyszkolenie będzie psem zrównoważonym i bezpiecznym. Aby tak się stało, socjalizację azjaty należy rozpocząć już od wieku szczenięcego. Potrzebuje on często kontaktu z członkami rodziny, aby w pełni czuł swoją przynależność. Nie wykazuje zachowań agresywnych wobec dzieci, aczkolwiek trzeba pamiętać, aby kontakt ałabaja z młodszymi członkami rodziny był pod nadzorem osób starszych. Owczarek środkowoazjatycki jest psem, który rzadko choruje, a jego średnia długość życia wynosi 11-15 lat. Pirenejski pies górski Pirenejskie psy górskie to bardzo duże zwierzęta, które wyróżniają się grubym białym futrem. Zostały ukształtowane w okolicach Pirenejów, gdzie służyły do obrony dużych stad przed drapieżnikami. Z tamtych czasów pozostał im bardzo silny instynkt stróżowania. Obecnie psy tej rasy chętnie wybierane są przez właścicieli dużych posesji. Na co dzień bardzo zrównoważone i spokojne, przywiązują się do opiekunów i lubią mieć z nimi kontakt. Dla nieproszonych gości są bezlitosne i potrafią szybko rozprawić się z intruzami. Ze względu na bardzo duże rozmiary i siłę fizyczną szkolenie pirenejskich psów górskich powinno zacząć się wcześnie i być intensywne. Zyskamy w ten sposób stabilnego i skutecznego stróża. Rhodesian ridgeback Spośród rasowych psów obronnych rhodesiany wyróżniają się nie tylko wyglądem, ale także historią. Rasa ma swoje korzenie w Afryce, gdzie jej potomkowie byli używani do polowania na lwy. W Polsce nie jest to obecnie rasa szczególnie popularna, ma jednak swoich ogromnych miłośników. Rhodesian świetnie sprawdza się jako stróż. Warto jednak pamiętać, że jest to pies bardzo wymagający, który wymaga intensywnego szkolenia. Najlepiej, aby rozpoczęło się ono wcześnie i było połączone z odpowiednią socjalizacją. W przeciwnym razie ten majestatyczny i piękny pies może zachowywać się w sposób, który będzie nie tylko nieskuteczny, ale wręcz zagrażający bezpieczeństwu. Lista psów obronnych jest długa i z łatwością można znaleźć na niej rasę, która najbardziej odpowiada twoim potrzebom. Warto jednak pamiętać o tym, że aby pies był skutecznym obrońcą, potrzebuje nie tylko konkretnych genów, ale także odpowiedniego wychowania. Właśnie dlatego są to zwierzęta dla doświadczonych właścicieli, którzy są gotowi przejść razem z nimi odpowiednie szkolenie. Niezależnie od tego, czy wybierzesz owczarka niemieckiego, czy dobermana, kluczem do sukcesu będzie odpowiednie wychowanie.
Często pojawia się problem z prawidłowym zapamiętaniem pełnej nazwy rasy Rhodesian Ridgeback, ale każdemu zapada w pamięć „Afrykański pies na lwy”. Niegdyś Rhodesiany były używane do polowań na lwy właśnie, jednakże wbrew mylnemu przekonaniu, nie miał upolować swojego przeciwnika a jedynie pracując grupowo wytropić, osaczyć i cierpliwie poczekać na swojego przewodnika (myśliwego). Ich zwinność, szybkość i niezwykła inteligencja w połaczeniu z czułym nosem była niezawodna dlatego też należa one do VI grupy FCI – psów gończych. 1. Pręga na grzbiecie Charakterystyczna cecha rasy jest pas na grzbiecie, biegnący w przeciwnym kierunku, tworzy on pręgę, na której szczycie znajduje się tzw. „korona”. To pręga odróżnia go od większości ras. Oprócz opisywanego Rhodesian Ridgebacka jeszcze tylko trzy rasy na świecie posiadaja ten charakterystyczny znak : Thai Ridgeback, Phu Quoc Dog oraz Cambodian Razorback. Ciekawostką jest, że niejednokrotnie u lwów również spotykana jest pręga biegnaca wzdłuż grzbietu, symbol ten stał się początkiem powstania wielu legend. Nie wszystkie Rhodesiany posiadaja jednak ten znak. Pręga determinowana jest genetycznie i choć jest to cecha dominujaca rasy – w miotach zdarzają się szczenięta bez pasma sierści biegnącego w przeciwna stronę od pozostałej szaty. 2. Wzorzec rasy Rhodesian Ridgeback to pies harmonijnie zbudowany, muskularny, zręczny, szybki i bardzo wytrzymały. Oprócz pręgi cecha jaka je wyróżnia jest ich umaszczenie, które może mieć barwę od pszenicznej do czerwono – pszenicznej. Wysokość w kłębie wynosi od 61-66 cm w przypadku suk, 63-69 w przypadku samców. Dokładny wzorzec został opisany w 1997 r i zatwierdzony przez FCI pod numerem 146. 3. Temperament Rhodesian Ridgeback to psy idealne do „aktywnego domu”. Zapewnienie odpowiedniej dawki ruchu w ich przypadku (w szczególności swobodnego biegu) pozwoli nam ustrzec się przed zniszczeniami w domu, jakie potrafi zrobić szczenię tej rasy w wyniku nagromadzenia energii. Wybiegany Rhodesian to szczęśliwy Rhodesian, który pozostała część dnia potrafi grzecznie przespać na swoim legowisku. Sa to psy szczekajace tylko w sytuacji, która wymaga wokalizacji. Ułożony i dobrze socjalilizowany Rhodesian nie szczeka bez potrzeby. Psy tej rasy są dość nieufne w stosunku do obcych, jednak nigdy nie powinny przejawiać agresji bądź lękliwości, muszą pewne siebie. 4. Praca z Rhodesianem Naukę podstawowych komend oraz zachowań powinniśmy zaczać już od pierwszych dni pobytu w naszym domu. Większość psów tej rasy to typowi indywidualiści, jednak przy odpowiednim prowadzeniu psa i stosowaniu systemu nagród można sprawić, że pies „zrobi dla nas wszystko”. Rhodesiany z powodzeniem sprawdzają się w wielu sportach kynologicznych oraz niejednokrotnie przedstawiciele tej rasy pomagają ludziom w pracy. Polskie lasy dalekie sa od afrykańskiej sawanny, dlatego też nie sprawdzają się one podczas polowań. W naszym kraju dość niewielka grupa pasjonatów tej rasy trenuje z psami agillity, pasienie owiec, obedience, coursing czy też inne pokrewne sporty. Kilkoro przedstawicieli rasy posiada nawet sportowe tytuły Championa. U naszych czeskich sąsiadów Rhodesiany pomagają m. in. w poszukiwaniu zaginionych osób oraz w ratownictwie. 5. Wybór hodowli Wybierajac hodowlę psów tej rasy należy stawiać ogromny nacisk na socjalizację prowadzona przez hodowcę. Czas spędzony w hodowli bardzo mocno odbija się na dalszym życiu naszej pociechy. Idelnie byłoby odwiedzić hodowlę jeszcze przed zabraniem naszego maleństwa do siebie i zapytaniu o socjalizację, karmę oraz miejsce pobytu maluszków do czasu wyjścia z hodowli. Dobry hodowca nie będzie miał problemów z odpowiedziami na nasze pytania, a maluchy będą miały wydzielone dla siebie miejsce w domu. Nigdy nie decydujmy się na zabranie szczenięcia z pomieszczeń gospodarskich czy zwykłej stodoły oraz gdy pochodzenie hodowli jest niepewne. W Polsce jedynie ZKwP zapewnia czystość pochodzenia szczeniąt z danej hodowli, jeżeli zaś decydujemy się na szczenię z zagranicy sprawdźmy czy hodowla jest prowadzona pod patronatem FCI. 6. Dla kogo? Rhodesian świetnie sprawdza się jako pies rodzinny oraz dla osób aktywnych. Dobrze prowadzony jest niezwykle delikatny dla dzieci, nie maja także problemu, aby mieszkać pod jednym dachem z kotem, królikiem czy kanarkiem. Odpowiednia dawka ruchu i pewna ręka właściciela w połczeniu z socjalizacja sprawia, że Rhodesian Ridgeback będzie dla nas najlepszym przyjacielem na długie lata. Sirius – Canis Maior (FCI)
Rhodesiany to psy gończe, które mają skłonność do ucieczek i są bardzo niezależne. Dobrze prowadzone bardzo przywiązują się do swojej rodziny. Są tolerancyjne wobec dzieci i łatwe w pielęgnacji. Podstawowe informacje Rozmiarwysokość: psy – 63-67 cm, suki – 61-66 cm;waga: 29-40 kgUmaszczeniejasnopszeniczne do czerwonopszenicznegoCharakterinteligentne, szybko dostosowują się do nowych warunków; aktywne, potrzebują dużo ruchu; odważne, trudne do podporządkowaniaDługość życia10-12 lat Rhodesian ridgeback – wzorzec rasy, umaszczenie W przypadku rasy rhodesian ridgeback opis wzorca FCI zakłada, że są to psy bardzo jednolite. Oznacza to nic innego, jak tylko to, że wszystkie osobniki wyglądają bardzo podobnie. Rodezjan jest znany jako pies z pręgą na grzbiecie. Rzeczona pręga jest efektem tego, że włosy na jego grzbiecie rosną w inną stronę niż cała reszta. Rhodesian to duży pies. Wysokość w kłębie u samców wynosi od 63 do 69 centymetrów, suki są nieco niższe. Waga tych psów może dochodzić do 37 kilogramów i zależna jest od płci oraz osobniczych cech konkretnego zwierzęcia. Wzorzec zakłada, że sierść rodezjanów jest krótka, błyszcząca i gładka, chociaż nie jedwabista. Psy te występują w barwach od jasnopszenicznej do płowoczerwonej. Dopuszczalne są niewielkie białe znaczenia. Rodezjan afrykański – charakter W przypadku rodezjana charakter jest tym, co najbardziej cenią sobie hodowcy i miłośnicy tej rasy. Są to psy zrównoważone, które jednak wykazują dużą dozę niezależności. Potrzebuje bliskiego kontaktu z przewodnikiem, którego bardzo szanuje. Od rodezjana nie można jednak wymagać całkowitego posłuszeństwa. To pies z natury niezależny, który potrzebuje doświadczonego przewodnika. Pierwotnie psy te służyły plemionom koczowniczym do polowania na lwy. Oczywiście w bezpośrednim starciu nie miałyby szans z tymi wielkimi kotami, dlatego nigdy nie dochodziło do bezpośredniej walki. Zadaniem rhodesiana było odwrócenie uwagi dzikiego zwierzęcia do czasu, kiedy pojawiał się myśliwy. Nic więc dziwnego, że do tej pory psy te wyróżniają się doskonałym refleksem i naprawdę wielką odwagą. Rodezjany afrykańskie są bardzo aktywne, żywiołowe, a także wytrzymałe. Zazwyczaj dobrze dogadują się z innymi zwierzętami, jednak powinieneś mieć na uwadze to, że dwóch samców na jednym terenie może mieć problem ze wzajemną akceptacją. Rodezjan jest bardzo inteligentny, nie oznacza to jednak, że jest to pies podatny na szkolenie. Wręcz przeciwnie, wyegzekwowanie posłuszeństwa i ustalenie zasad wymaga od przewodnika naprawdę żelaznej konsekwencji i siły charakteru. Nawet najmniejsze ustępstwo, czy poluzowanie zasad może sprawić, że pies wykorzysta twoją słabość i zrobi dokładnie to, na co ma ochotę. W żadnym wypadku nie oznacza to jednak, że szkolenie wymaga brutalności, czy przemocy. Rhodesian ridgeback bardzo źle znosi tego typu praktyki i stosując kary cielesne nigdy nie zbudujesz z nim odpowiedniej relacji. Rhodesian ridgeback – zdrowie Rhodesiany na ogół uchodzą za psy odporne na trudne warunki atmosferyczne i stosunkowo zdrowe. Tak jak większość dużych psów narażone są na dysplazję stawów biodrowych i łokci. Właśnie dlatego warto wybierać hodowle, w których pieski mają przeprowadzone wszystkie potrzebne badania. Chorobą typowa dla rasy jest tak zwana zatoka skórzasta, czyli dermoid sinus. Przypadłość ta pojawia się, kiedy cewa nerwowa i zawiązki skóry nie rozdzielają się zupełnie. Tworzy się wówczas kanał drążący, który zbudowany jest z martwych komórek skóry, mieszków włosowych, czy gruczołów łojowych. Zwykle ogranicza się to do tkanek miękkich, jednak niekiedy może docierać nawet do rdzenia kręgowego i powodować objawy ze strony układu neurologicznego. Rhodesian ridgeback – pielęgnacja Rhodesian ridgeback jest psem krótkowłosym, dlatego nie będzie wymagał od ciebie szczególnej pielęgnacji. Raz na jakiś czas wystarczy go wyczesać po to, aby pozbyć się martwej sierści. Po intensywnym spacerze może być potrzebna kąpiel, jednak jej częstotliwość powinna być dostosowana do okoliczności. Nie potrzeba także środków pielęgnacyjnych. Rodezjan afrykański – hodowla Rhodesian ridgeback nie jest rasą szczególnie popularną w naszym kraju. Znalezienie hodowli nie powinno jednak przysporzyć ci dużych problemów, chociaż należy wziąć poprawkę na to, że czasami na miot trzeba trochę zaczekać. Wybieraj hodowlę zrzeszoną w Związku Kynologicznym w Polsce, która może wydawać rodowody FCI. Za psa rasy rhodesian ridgeback musimy w tym momencie zapłacić od 5 000 do 7 000 złotych. Ceny są wypadkową różnych czynników i mogą nieznacznie się od siebie różnić. Jeżeli jednak znajdziesz ogłoszenie z psem za kilkaset złotych, albo takim, którego cena znacznie odbiega od średniej, najpewniej jest to pseudohodowla. Takie ogłoszenie najlepiej zignorować. Rhodesian ridgeback – historia rasy Chociaż rhodesian ridgeback to rasa ukształtowana przez człowieka, pochodzi ona bezpośrednio od psów, które przemierzały afrykańskie stepy i pracowały w miastach starożytnego Egiptu. Można więc śmiało powiedzieć, że jest to jedna z najstarszych ras. Psy z pręgami na plecach znajdziemy na wielu malowidłach odnajdywanych przez archeologów na terenie całej Afryki. W piśmiennictwie po raz pierwszy wzmianki o podobnych zwierzętach znalazły się w XIX wieku. Był to okres, w którym Europejczycy często podróżowali po Afryce i Azji i opisywali to, co tam zobaczyli. Rodezjany często łączy się psami myśliwskimi plemienia Hotentotów. One także miały na plecach pręgi. Służyły nie tylko do wspomnianego już polowania na lwy, ale także do pilnowania dobytku. Półdzikie zwierzęta słynęły z ogromnej siły fizycznej i odporności na zmiany temperatury. Mogły długo przetrwać bez wody, a duże amplitudy temperatur, tak charakterystyczne dla Afryki, nie stanowiły dla nich żadnego problemu. Współczesne afrykańskie rodezjany zaczęto rozmnażać w XX wieku. Pierwszy klub miłośników rasy powstał w 1924 roku. Historia tej rasy na ziemiach polskich jest stosunkowo krótka. Pierwsi jej przedstawiciele trafili do nas dopiero w 1994 roku. Rhodesian ridgeback – dla kogo? Rhodesian ridgeback jest psem dla doświadczonego i opanowanego opiekuna, który będzie w stanie zbudować z nim trwałą więź opartą na konsekwencji i szacunku. Potrzebuje dużej dawki ruchu i ćwiczeń – zarówno fizycznych, jak i psychicznych. Nie nadaje się na psa stróżującego, który żyje w kojcu. Swojego terenu będzie jednak bronił bardzo zajadle. Z natury jest to zwierzę zrównoważone, które nie wykazuje agresji. Jego rozmiary oraz odwaga mogą jednak zaskoczyć, dlatego autorytet przewodnika musi być niezachwiany. Rodezjany mają dosyć dużą cierpliwość do dzieci, jednak kontakt powinien przebiegać pod okiem dorosłego. Rhodesian ridgeback – ciekawostki Słowo „ridge” w tłumaczeniu z angielskiego oznacza pasmo górskie, które w naszym języku nazywane jest pręgą. Rhodesian ridgeback jest psem silnym i odważnym, który wymaga od opiekuna dużego doświadczenia i konsekwencji. Dobrze ułożony staje się jednak doskonałym towarzyszem. Popularne imiona dla psa rasy rhodesian ridgeback Popularne imiona dla psa rasy rhodesian ridgeback to: Luna;Lola;Maks;Bruno;Nela. Bibliografia: 1)
pies do polowania na lwy